Kamu ihalelerinde hak arama yolları
Hak arama ihtiyacı, ihalenin ilanı veya davetle başlayan bir süreçtir.
İhalenin ilan edilmesi veya ihaleye davet edilmeniz,
İhale ile ilgili her türlü işlemin tamamlanarak teklif vermeye hazır halde gelmesi demektir.
ANCAK,
İlan metininde yapılacak inceleme ile başlayan ve ihale dosyasını oluşturan dokümanların incelenmesi ile devam eden ilk aşamada,
- İhale dokümalarınının hatalı hazırlandığını, rekabeti engelleyen hususların mevcut olduğunu, kısaca mevzuata aykırı düzenlemeler olduğu tespit edilebilmektedir.
Devamında,
- Tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında ihale komisyonlarının hatalı veya eksik değerlendirmeleri neticesinde yanlış kararlar verdikleri de görülmektedir.
Bu durumda başvuru yolu önce İHALEYİ YAPAN İDARE'dir. (İdareye şikayet)
Buradan sonuç alınmadığı durumda,
Başvuru yolu KAMU İHALE KURUMU'dur (İtirazen şikayet)
- Kamu İhale Kurumunda itirazen şikayetlerin incelenmesi için oluşturulan, Kamu İhale Kurulunca verilen kararlar da mevzuata uygun olmayabilmektedir
Buradan sonuç alınamadığı durumda,
Başvuru yolu (Kamu İhale Kurulunun kararı için) İDARE MAHKEMESİ'dir.
Buradan sonuç alınamadığı durumda,
Başvuru yolu (İdare Mahkemesinin kararı için) DANIŞTAY'dır.
Haklarınızı koruyabilmeniz için,
Öncelikle, girmiş olduğunuz, yani teklif vermiş olduğunuz ihalede ihale dokümanının mevzuata uygun hazırlandığından ve ihale neticesinde size tebliğ edilen ihale kararındaki değerlendirmelerin mevzuata uygun olduğundan emin olmalısınız.
Eğer bu konuda emin değilseniz,
En düşük teklif sahibi olmanıza rağmen ihaleyi kaybetmiş olabilirsiniz.
Veya,
Geçerli kabul edilmemesi gereken tekliflerin kabul edilmesi nedeni ile ihaleyi kaybetmiş olabilirsiniz.
İdarenin ihale sürecinde yürüttüğü işlemlerin ve ihale kararının mevzuata uygunluğundan şüpheleriniz var veya mevzuata uygun olmadığından eminsiniz,
Hakkınızı aramaya karar verdiniz,
NEREYE - NE ZAMAN - NASIL İTİRAZ EDECEĞİNİZİ BİLMENİZ GEREKİR.
Yapılacak itirazlarda, mevzuat gereği uyulması gereken usul kuralları yerine getirilmez ise, yani başvuru yeri yanlış ise, başvuru süresinde yapılmamış ise, başvuru ehliyetiniz yok ise, başvuru belgelerinde eksiklikler gibi vb. hatalar yapılmışsa;
Başvurunuz incelenmeden ret edilecektir.
Eğer bu hatalar idareye şikayet aşamasında yapılmış ve fark edilmemişse veya KİK başvurusunda yapılmış ise başvuru bedeliniz de boşa gitmiş olacaktır.
Başvurunuzun incelenmesi için yukarıda bahsettiğimiz kuralların eksiksiz yerine getirilmesi temel şartlardır.
Bundan sonraki aşama esas olan aşamadır, yani iddialarınızın incelenmesi aşamasıdır.
İddialarınıza ilişkin durumların mevzuatta ve yasalardaki karşılığı nedir, mevzuata ve yasalara aykırı hususlar nelerdir ?
Bu konuların açık anlaşılır ve net bir şekilde ifade edilmesi gerekmektedir.
İtirazlar; itiraz konuları ile sınırlı incelenmektedir, yani itiraz etmediğiniz konuya bakılmamaktadır.
Bu nedenle İdareye itiraz, hak arama yollarının başlangıcı ve en önemli safhasıdır. Hele şu idareye bir itiraz edelim sonrasına bakarız yaklaşımı yanlıştır.
İtirazdan önce, gerekirse konunun Danıştay'a kadar götürülebileceği de göz önünde bulundurularak kapsamlı bir inceleme ve değerlendirme yapılmalıdır.
Aksi takdirde zaman, iş gücü ve mali kayıplar kaçınılmaz olacaktır.
Burada dikkat edilmesi gereken konulardan bir tanesi de; uyuşmazlığa konu dosyalardaki düzenlemeler, kelimeler, cümleler hatta virgüller, konuya bakış açıları yapılan yorumları değiştirebilmektedir ve bu nedenle gerek Kamu İhale Kurulunda gerekse İdare Mahkemelerinde, benzer konularda farklı kararlar çıkabilmektedir.
İtiraz konusu ile ilgili yapılan inceleme ve araştırmalarda da bu konu gözden kaçırılmamalıdır.
- Kesin haklı olduğunuzu düşündüğünüz bir itirazı kaybedebilirsiniz,
- Kesin kaybedeceğinizi düşündüğünüz bir itirazı kazanacak olabilirsiniz.
Mevzuat hükümlerinin ve benzer kararların çok detaylı analiz edilmesi sizi kayıplardan koruyacaktır.